Doelen zijn nuttig omdat ze richting geven aan waar jij naar toe wilt. Maar toch is dit niet het hele verhaal. Belangrijker misschien nog wel dan het doel zelf, is de methode hoe je daar komt. En als je eenmaal een goede stap hebt gezet met je methode en met het veranderen van een onwenselijke gewoonte in een wenselijke, dan ben je al voor een deel succesvol. Ook al kun je dat nog niet altijd waarnemen in een zichtbaar resultaat.
James Clear beschrijft dit in zijn boek Elementaire Gewoontes heel mooi aan de hand van een ijsklontje in een koude kamer. Hij vraagt je in dat voorbeeld om een ijsklontje op een tafel, in een kamer met een temperatuur van min zeven graden Celsius, voor te stellen. Dat ijsklontje zal dan niet smelten. Maar stel je verwarmt de kamer langzaam, dan zal er totdat de nul graden bereikt wordt, nog steeds niets gebeuren met het ijsklontje. Pas wanneer de temperatuur doorstijgt en boven de nul graden komt, zal het klontje gaan smelten. Het geleidelijk opwarmen van de kamer, zal je dus aanvankelijk niet zien in het resultaat van smeltend ijs, maar zal wel degelijk hebben bijgedragen aan het eindpunt: water. Het proces, dat eerst nog niet zichtbaar was, is essentieel voor het resultaat.
Je voelt hem waarschijnlijk al aankomen, want datzelfde geldt voor het veranderen van je gedrag als je wilt afvallen. Stel je eet altijd net wat meer dan je verbrandt, waarbij je dus een positieve energiebalans hebt, dan zal je gewicht met de tijd steeds een beetje toenemen. Als je dan je gewoontes langzaamaan zo verandert, dat je energiebalans steeds wat minder positief wordt en uiteindelijk zelfs negatief, dan zal je op een gegeven moment gaan afvallen. Die eerste fase zal je nog niet zien als resultaat op je weegschaal, maar deze heeft wel een heel belangrijke rol in het geheel.
Vergeet daarom niet om jezelf een flinke schouderklop te geven, als je jouw gewoontes in een goede richting stuurt. Ook als blijkt dat je jouw doel nog niet helemaal hebt gehaald. Want stel je valt in een jaar zeven kilogram af, in plaats van de tien die je als doel gesteld had, heb je dan gefaald? Wij zouden in dit geval zeggen: nee, je hebt iets geweldigs knaps en wenselijks voor elkaar gekregen. Daarnaast zouden we je aanraden om vooral heel rustig verder te gaan met deze nieuwe gewoontes. Als de richting van je nieuwe gedrag dus de goede is, kan er nooit sprake zijn van falen. Al helemaal niet volgens de theorie van ons boek en ons programma, wat tenslotte geen strandklaar-in-een-maand-methode is.
In de loop van ons programma zullen we veel kleine stapjes in de goede richting met je doornemen. Het voordeel van een klein stapje is, dat deze makkelijk te nemen is. Je hoeft niet vanuit een ongetrainde situatie ineens een marathon te gaan rennen. Bij het nemen van zo’n klein stapje, is het nuttig om het perspectief te zien. Van één keer te lopen in plaats van de fiets te nemen alleen, zul je niet direct afvallen. Maar toch is het een goed stapje. Ook van één keer boodschappen doen en zelf koken, in plaats van eten laten bezorgen, zul je niet direct afvallen. Maar toch is het een goede stap.
Als je een klein stapje eenmaal hebt gezet, kan je dat vaker doen. En één wenselijk stapje vaak zetten, maakt één goede routine. Nu hoeft één goede routine nog geen dramatisch positief effect te hebben op je gewicht. Maar stel nou dat het een paar procent bijdraagt aan jouw nieuwe gezonde leefstijl, dan is dat toch iets. Dan is het alleen nog maar zaak om nog een paar van die kleine stapjes tot een routine te maken. Want veel goede routines maken uiteindelijk goed gedrag, wat als natuurlijk en eigen zal aanvoelen. Dit is het werk van het limbisch systeem, dat op deze manier de kans krijgt om het gedrag op te slaan en in te passen in de dagelijkse handelingen. Dit in tegenstelling tot bij de eerdergenoemde crashdiëten, waarbij de tijd om dit voor elkaar te krijgen, er simpelweg niet is.
