Ondersteuning voor je focus
Welkom bij nieuwsbrief nummer 16!
Deze weken heeft onze prefrontale cortex weer flink mogen kraken. We hebben de stemwijzers ingevuld, programma’s vergeleken, debatten gevolgd (of dit geprobeerd) en uiteindelijk verkiezingen gehad. Nu hopen we dat ook de volksvertegenwoordigers hun cortex’en aan het werk zetten en goede plannen voor de gezondheidszorg gaan maken, mét veel meer aandacht voor preventie en voor het bevorderen van een gezonde leefstijl. Die gekozen cortex’en gaan het vast ook druk krijgen met andere zaken, dus laten we hopen dat ze ondersteuning voor hun focus krijgen. Toevallig gaat deze nieuwsbrief daar ook over…
Aan het denken gezet
Onderstaande tekst is een samenvatting van de tekst over de prefrontale cortex op onze website:
Het is bijna niet te bevatten, wat je als mens met je hersenen voor elkaar kan krijgen door je ergens op te focussen. Die focus ontstaat doordat grote groepen cellen van de prefrontale cortex werken aan één complexe taak. Dit in tegenstelling tot de hypothalamus, waar verschillende groepen cellen zich bezighouden met verschillende en meer simpele taken.
Focus zie je ook vaak bij mensen die gaan afvallen. Ze bedenken zich iets, vaak rond 1 januari, ze nemen een besluit en maken een plan. Dat plan kan bijvoorbeeld zijn voortgekomen uit het lezen van een boek over een nieuw dieet. Daar gaan ze mee aan de slag, vol enthousiasme en met volle aandacht. Heel vaak zie je dan ook het effect. Dit is ook precies de reden waarom zo veel van al die diëten ook daadwerkelijk werken. Of, beter gezegd: dat ze werken op de korte termijn. De kracht van de prefrontale cortex zit hem ook in het feit dat hij met deze focus de hamster in bedwang kan houden!
Minder focus
Dat focus niet iets is dat je naar behoefte aan kunt zetten en altijd paraat hebt, zal iedereen wel herkennen. Je bent niet altijd scherp. Je hebt niet altijd je volle aandacht bij hetgeen je aan het doen bent. Het sterkste punt, aandacht hebben, kan dus ook het zwakste punt zijn van de prefrontale cortex. Vermindering of verlies van focus zie je ook met grote regelmaat terugkeren bij mensen die begonnen zijn met afvallen. Als er echter andere zaken in iemands leven om aandacht gaan vragen, wordt het een ander verhaal. Die zaken kunnen van alles zijn: werk, relaties, geldzorgen, coalitiebesprekingen, noem maar op. Op het moment dat deze onderwerpen meer aandacht gaan vragen, ontstaat er vaak een omslag in het succes van een dieet.
De focus van de prefrontale cortex is namelijk nodig om de natuurlijke wens van de hypothalamus (de hamster in je brein) om voorraden aan te leggen in het lichaam te onderdrukken. De prefrontale cortex zal hierbij zijn veto tegenover de hamster moeten gebruiken. Maar die is het hier niet mee eens. En waar de cortex wel afgeleid kan worden, kan de hypothalamus dat niet. De prefrontale cortex is dus de vinger in de dijk. Op het moment dat je die eruit haalt, begint het water direct te stromen. Of neem de leraar voor een moeilijke klas. Op het moment dat hij naar de wc gaat, begint het geklier. Zo begint de hypothalamus de rest van het brein en de rest van het lichaam in de richting van voedsel te sturen, als de prefrontale cortex even niet oplet. Dit is het moment dat je gedachteloos een schaaltje pinda’s naar binnen werkt, terwijl je juist bezig bent om te lijnen.
Het focussen van de prefrontale cortex is dus essentieel, maar tegelijkertijd intens moeilijk. Hoe kan die focus nu zo goed mogelijk behouden blijven? Dat kan onder andere door ondersteuning en training. Ondersteuning kan op vele manieren. Bijvoorbeeld door de oefeningen die wij aanbieden via ons Hamster-breinprogramma. Hieronder volgen twee oefeningen over focus uit dat programma. De plaatjes in deze tekst zijn onderdeel van een klein filmpje wat op onze Instagram-pagina staat. Om het te zien moet je even naar de tweede afbeelding swipen.
Twee oefeningen voor meer focus
Oefening 1. Heel bewust koken
Onze hypothalamus, de hamster in ons brein, heeft een grote gereedschapskist met middelen om te meten hoe het staat met onze voedingstoestand en onze reservevoorraad (vooral ons vetweefsel). Daarbij krijgt hij ook nog informatie over voedsel wat eraan zit te komen. Dit gaat onder andere via onze ogen, ons reukvermogen en op het laatste moment onze kauwbewegingen. Hier valt heel goed gebruik van te maken! Want hoe sterker die signalen des te geruster is de hamster dat het voldoende is. Het helpt dus bij het sneller verzadigd raken.
De oefening: Ga vandaag of morgen koken en let op de eigenschappen van jouw eten tijdens het koken: Hoeveel kleuren zitten erin, wat is de geur, wat is de temperatuur, moet je veel snijden? Dit zijn allemaal signalen dat er eten aankomt. Al deze punten ontbreken bij bijvoorbeeld fastfood, waardoor je enkele uren na een hamburger-menu alweer honger kunt hebben. Food for thought…
Oefening 2. Moeilijke locaties
Zijn er bepaalde locaties aan te wijzen, waar je meer zwakke momenten hebt? Bijvoorbeeld op het station of in de auto? En waar uit zo’n zwak moment zich dan in? Is het alleen een rotgevoel, of eet je meer onwenselijk dingen dan je zou willen? Hoe kun je je voorbereiden?
Het analyseren van de moeilijke momenten, betekent dat je meer kans maakt om je ertegen te wapenen. Ze zullen je dan net wat minder overvallen. Je zou ervoor kunnen kiezen om ze op te schrijven en misschien zelfs in je agenda te verwerken. Dit versterkt je grip op de situatie. Met deze oefening steun je jouw prefrontale cortex!
